Obrzęk limfatyczny - jak zachować sprawność po leczeniu raka piersi?
Po zabiegu chirurgicznym związanym z rakiem piersi pacjentki często zmagają się z obrzękiem limfatycznym. Jego objawem jest opuchnięcie ręki - bywa, że w stopniu uniemożliwiającym wykonanie najprostszych czynności. W gdańskim UCK funkcjonuje program, dzięki któremu panie mogą uniknąć tego powikłania. To ostatnia szansa, żeby wziąć udział tym w projekcie.
Obrzęk limfatyczny występuje po operacjach raka piersi. Problem z odprowadzeniem chłonki prowadzi do nagromadzenia płynu wysokobiałkowego w przestrzeni międzytkankowej. Ręka staje się bolesna, piekąca, opuchnięta.
- W skrajnych przypadkach obrzęk limfatyczny powoduje unieruchomienie kończyny górnej. Wszelkiego rodzaju próby leczenia operacyjnego nie zawsze przynoszą w tej sytuacji oczekiwany efekt. O wiele prościej jest zapobiegać, niż później leczyć. Dlatego znajdujemy pacjentki, u których istnieje ryzyko występowania obrzęku limfatycznego i uczymy je tak postępować, by ewentualne konsekwencje obrzęku były dla nich jak najmniej odczuwalne – mówi dr hab. n. med. Jerzy Jankau, kierownik programu „Profilaktyka obrzęku limfatycznego po leczeniu raka piersi”, który funkcjonuje w Uniwersyteckim Centrum Klinicznym. Mogą z niego skorzystać pacjentki po zabiegu chirurgicznym wykonanym w UCK, będące aktywne zawodowe.
Celem programu jest zmniejszenie ryzyka wystąpienia obrzęku limfatycznego u kobiet po leczeniu raka piersi oraz poprawa lub podtrzymanie wydolności fizycznej. Program umożliwia szybki dostęp do darmowych konsultacji: dietetycznych, fizjoterapeutycznych, a także psychologicznych.
- Jednym z głównych założeń programu jest edukacja pacjentki. Uczymy, czym jest obrzęk limfatyczny, co zrobić, żeby go uniknąć oraz w jaki sposób reagować, kiedy już się pojawi – podkreśla Ewa Szerszeń, fizjoterapeuta, koordynator merytoryczny projektu. - Pacjentki mają możliwość ćwiczenia w kameralnych grupach z dedykowanym fizjoterapeutą. Pokazujemy, jak wykonać automasaż, od czego zacząć i gdzie skończyć. Informujemy także w którym momencie założyć rękaw kompresyjny, który panie dostają w ramach programu. Pacjentki otrzymują również instrukcję, w jaki sposób pielęgnować bliznę – dodaje.
Dietetyk udziela wskazówek odnośnie optymalnego sposobu żywienia, przygotowuje jadłospis dobrany personalnie do potrzeb konkretnej pacjentki. Warsztaty psychologiczne sprawiają, że pacjentki czują się zaopiekowane także w tym obszarze.
- W programie miałam również wsparcie psychologiczne – opowiada pani Sylwia Wieczorek, która wzięła udział w projekcie. - Choroba nowotworowa była i jest dla mnie nadal bardzo kryzysową sytuacją zdrowotną, dlatego tak istotne były spotkania z psychoonkologiem, który życzliwie wysłuchał mojej historii i okazał zrozumienie. Dał mi wiarę, że uda mi się to przeżyć i żyć dalej – podkreśla pacjentka.
Jak dostać się do programu?
Panie kwalifikowane są do programu bezpośrednio na oddziale przed lub po zabiegu operacyjnym, można także zgłosić się mailowo profilaktykaobrzeku@uck.gda.pl lub telefonicznie 58 349 30 40.
Kto może się zgłosić?
Projekt kierowany jest do kobiet
w wieku aktywności zawodowej z rozpoznanym rakiem piersi zakwalifikowanych do
leczenia chirurgicznego, także z wielochorobowością, w trakcie i po zakończeniu
chemioterapii, z powikłaniami leczenia chirurgicznego i uzupełniającego.
Godziny przyjmowania pacjentek:
- poniedziałek, wtorek, czwartek, piątek w godz. 8-15,
- środa w godz. 12-18,
- sobota w godz. 9-12
Projekt „Profilaktyka obrzęku limfatycznego po leczeniu raka piersi” jest realizowany przez Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Klinice Chirurgii Plastycznej oraz Klinice Chirurgii Onkologicznej, Transplantacyjnej i Ogólnej w ramach „Ogólnopolskiego programu profilaktyki obrzęku limfatycznego po leczeniu raka piersi”, finansowanego z Funduszy Europejskich. Zakończenie programu przewidziane jest na wrzesień 2023 r.
Filmik o programie w UCK:
Dodano: 05.04.2023 r.